Czy zastanawiałeś / aś się kiedykolwiek nad tym jak wygląda cykl życia psa? Podobnie jak my – ludzie, pies również podczas swojego życia przeżywa okres szczenięcy (na wzór ludzkiego „dzieciństwa”), etap dorosłego zwierzaka, starość. Do czego jest nam – właścicielom potrzebna znajomość cyklu życia psa? Do jednej bardzo istotnej kwestii – odpowiedniego zajmowania się naszym czworonożnym przyjacielem na każdym z poszczególnych etapów. Nie jest tajemnicą, że innej opieki wymaga radosny, biegający z kąta w kąt szczeniak, innego podejścia – dojrzały pies czy suczka, aż wreszcie zupełnie odmiennego od reszty – starzejący się pupil. Nie da się ukryć – to właśnie zagłębienie się w cykl życia psa oraz w konkretne potrzeby jakie zwierzak wykazuje na danym etapie swojego życia, pozwala nam na zapewnienie mu wszystkiego tego, co najlepsze.
Jak wygląda początek cyklu życia psa?
Oczywiście – życie naszego czworonoga rozpoczyna się na etapie ciąży suczki, która trwa około dwóch miesięcy. To co możemy zrobić dla naszego psiaka od jego pierwszych dni życia w łonie mamy – to zapewnienie suczce właściwej opieki, na czele ze zbilansowaną dietą oraz dostępem do leczenia (w razie potrzeby). Podczas ciąży suczki należy monitorować jej stan zdrowia – w czym pomogą regularne wizyty u prowadzącego ciążę weterynarza. Ciąża suki to tak zwana „faza prenatalna” życia psa – a więc to co następuje przed jego urodzeniem. W tym czasie warto zapewnić suczce również spokój i pełen komfort – ponieważ to właśnie one mają wpływ na rozwój układu nerwowego szczeniąt. Niepokojącą sytuacją podczas ciąży suki może być ta ciąża, podczas której rozwija się zaledwie jeden płód – a więc nie można mówić o miocie, a pojedynczym piesku czy suczce. W tym wypadku zadbajmy o dodatkowe konsultacje z weterynarzem – tak, aby zadbać o zdrowie zarówno ciężarnej suczki, jak i rozwijającego się w jej wnętrzu szczeniaka.
Cykl życia psa – faza neonatalna oraz przejściowa
Ciekawymi fazami w życiu każdego psiaka są dwie fazy, które następują zaraz po urodzeniu – faza neonatalna oraz przejściowa. W fazie neonatalnej – trwającej od dnia narodzin do drugiego tygodnia życia – szczeniaczek ma ograniczone możliwości poznawcze, ponieważ jego kanały słuchowe oraz oczy pozostają zamknięte. To, czego potrzebuje w tym czasie – to poczucie obecności matki, które daje mu świadomość tego, że jest bezpieczny. Piesek w fazie neonatalnej nie porusza się w żaden inny sposób jak poprzez pełzanie – które umożliwia mu trafienie do sutków karmiącej go mamy. To co możemy zrobić jako właściciele dbający o nowonarodzone szczeniaki to stymulowanie ich w fazie neonatalnej poprzez delikatne podnoszenie – co pozwoli na uodpornienie psiaka na stres w późniejszych fazach jego rozwoju. Z kolei faza przejściowa, następująca po fazie neonatalnej, to ważny element w całym cyklu życia psa – ze względu na fakt, że to właśnie podczas jej trwania (od drugiego do trzeciego tygodnia) szczeniaki zaczynają widzieć, słyszeć, wstawać, a nawet… chodzić! Jak widać – piesek może rozwijać się bardzo szybko, dlatego tak ważna jest systematyczna obserwacja jego stanu zdrowia i formy. Faza przejściowa to również moment, kiedy szczeniaki zaczynają bawić się ze sobą oraz samodzielnie załatwiać potrzeby fizjologiczne.
Faza socjalizacji – czym jest w cyklu życia psa?
Wymieniając fazy rozwoju pieska – nie można pominąć fazy socjalizacji, która trwa od trzeciego do szesnastego tygodnia życia psa. To właśnie podczas fazy socjalizacji – pupil przywiązuje się do innych zwierząt, ludzi oraz do miejsc. Jest to faza, podczas której nasz czworonożny przyjaciel staje się niezwykle wrażliwy na kontakty społeczne – w tym czasie pojawia się też tak zwane „trwałe zapamiętywanie”. Z reguły to właśnie w okolicach trzeciego czy czwartego miesiąca, szczeniaki trafiają do nowych domów i rodzin – gdzie uczą się funkcjonowania w grupie ludzi, a czasem nawet zwierząt. Na pierwszym etapie trwania fazy socjalizacji – szczeniaki chętnie zbliżają się do nieznanych im dotąd osób, z kolei później – unikają kontaktów z nieznajomymi, stają się bardziej płochliwe. Istotnym etapem fazy socjalizacji jest tak zwana „faza strachu” (trwająca zwykle od ósmego do dziesiątego tygodnia życia psa), w której negatywne bodźce utrwalają się, a szczeniak staje się wyjątkowo podatny na sygnały awersyjne. Jeśli Twój piesek doznał nieprzyjemnych doświadczeń właśnie w czasie fazy socjalizacji – prawdopodobnie niezbędna będzie praca z behawiorystą, który pomoże Wam na nowo wrócić na właściwe tory zachowań.
Czym jest faza młodzieńcza?
Faza młodzieńcza w życiu psa – jak sama nazwa wskazuje – to odpowiednik wieku nastoletniego człowieka. W tym czasie pies staje się samodzielny, może się buntować i chcieć dominować – dlatego tak ważne jest, aby poświęcić mu czas i odpowiednio wyszkolić. Psiak w fazie młodzieńczej powinien doskonale wiedzieć „kto rządzi w domu”, a w przypadku, kiedy zauważymy w nim niepokój i nerwowość – znaleźć ukojenie we wspólnie spędzanym czasie. Nasza obecność może być dla psa kluczowa – ponieważ, niezmiennie od okresu szczenięctwa, daje mu poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji. Co ważne – w fazie młodzieńczej w cyklu życia psa następuje nierzadko uciążliwa wymiana zębów, dlatego tak ważne jest, aby zapewnić pupilowi odpowiednie gadżety i zabawki (na przykład praktyczne gryzaki, które umożliwią mu „wyżycie się” na gumie).
Dorosłość i starość psa – jak sobie z nią poradzić?
O ile dorosłość psa nie budzi w większości z nas lęku – o tyle starość wydaje się być znacznie bardziej trudniejsza. Kiedy pies jest dorosły – z reguły zna już wspólną rutynę dnia, podstawowe komendy, zasady panujące w domu. Pieski ras mniejszych zazwyczaj szybciej wchodzą w poszczególne fazy rozwoju – podczas gdy większe rasy odbywają ten proces wolniej. Na etapie dorosłości – pies potrafi panować nad swoimi emocjami, przyzwyczaja się do pewnych schematów i funkcjonowania w rodzinie, a także uczy się nowych rzeczy oraz podtrzymuje te, które poznał wcześniej. Z kolei na starość – psiak powoli traci zdolności uczenia się, staje się znacznie bardziej spokojny i wyciszony. Starsze pieski mogą doświadczać obniżonego nastroju, a nawet wpadać w depresję – dlatego tak ważne jest, abyśmy odpowiednio wspierali je w tym nowym, nieznanym dotąd czasie. Czas starości dla psa to również doskonały moment na stymulowanie go aktywnościami dedykowanymi psom – seniorom, na przykład zabawkami wymagającymi myślenia i koncentracji. Na starość zapewnijmy swojemu przyjacielowi tyle spokoju ile potrzebuje – i uważnie wsłuchujmy się w jego, nieco inne niż zwykle, potrzeby.
Cykl życia psa potrafi nas zaskoczyć – jeśli jednak dobrze go poznamy, przechodzenie z psem poszczególnych etapów może stać się łatwe i przyjemne dla obu stron.
A Ty – jak sądzisz, na jaki etapie życia jest aktualnie Twój czworonóg?
