Szpice i psy w typie pierwotnym stanowią V grupę FCI – wyróżniającą się kilkoma istotnymi cechami. Po czym poznać szpica? Przede wszystkim po jego nietuzinkowej osobowości – na czele z niezależnością, łatwością szkolenia, żywym temperamentem. Samo w sobie słowo „szpic” oznacza typ psa z północy, wschodu i centralnej części kontynentu euroazjatyckiego oraz podbiegunowych obszarów Ameryki Północnej. Szpic może być też psem z Islandii i Grenlandii. Wizualnie szpice przypominają pierwotną budowę psa, a większość ras tej grupy, jakie znamy dziś wywozi się od psa północnego, który zamieszkiwał Eurazję nawet 20 tysięcy lat temu. Co ciekawe, pies północy wywodzi się z kolei od wilka arktycznego – nazywanego też „wilkiem polarnym”. To jeden z największych podgatunków wilka szarego, charakteryzujący się gęstą sierścią w kolorze białym. Różne rasy i typy szpica ukształtowały się na skutek migracji oraz selekcji dokonywanej subiektywnie przez człowieka – który „mieszał” ze sobą psy w ten sposób, aby uzyskać pożądane cechy wyglądu i charakteru psiaka.
Szpice – co warto o nich wiedzieć?
Jeśli chodzi o ogólne cechy szpiców – z całą pewnością można uznać, że jest to pies średni (wyjątek stanowią rasy miniaturowe szpiców), posiadający mocną budowę ciała oraz trójkątne, stojące do góry uszy (to właśnie dzięki nim powstała sama nazwa „szpic”!). Co więcej, dzięki temu, że człowiek niewiele ingerował w rozwój tej rasy – szpice należą do jednych z najbardziej odpornych na zachorowania psów, rzadko też wykrywa się u nich różnego typu wady genetyczne. Szpice cieszą się dobrym zdrowiem, są samodzielne i inteligentne – niestety, nie zawsze ich ułożenie okazuje się łatwe i przyjemne. Czasem w tej kwestii warto o pomoc poprosić behawiorystę – a przede wszystkim wziąć pod uwagę, że im szybciej rozpoczniemy profesjonalne szkolenie, tym większe prawdopodobieństwo na to, że uda się nam oswoić i wyszkolić niesfornego, nierzadko upartego, lubiącego pokazać swój niezależny charakter szpica.
Psy w typie pierwotnym – jakie to rasy?
Psy w typie pierwotnym – jak sama nazwa wskazuje – to wszystkie te rasy psów, które są najbardziej zbliżone do psa pierwotnego (zarówno pod kątem wyglądu, jak i cech charakteru). Do psów w typie pierwotnym możemy zaliczyć więc znanego nam wszystkim husky’ego, alaskana malamuta, ikitę inu, samojeda. Ciekawą rasą należącą do „psów pierwotnych” jest też łajka jakucka. Innym określeniem na psy w typie pierwotnym są „psy z północy”, a ich wygląd zewnętrzny rzeczywiście bardzo mocno przypomina wilka. Bardzo dużo ras psów w typie pierwotnym wywodzi się z miejsc słynących z surowego, zimnego klimatu – dlatego też tego typu psiaki słyną z gęstej, grubej sierści, która doskonale ogrzewa je nawet w najchłodniejsze dni.
Nordyckie psy zaprzęgowe – jakie są?
Pierwszą z siedmiu sekcji V grupy FCI są nordyckie psy zaprzęgowe, które – jak łatwo się domyślić – niegdyś były, a dziś nadal są wykorzystywane w psich zaprzęgach. Nordyckie psy zaprzęgowe muszą posiadać więc sporo siły – mają fantastyczne warunki fizyczne, gęstą i grubą sierść, która dodaje im uroku, a przy tym łatwo się uczą. Nordyckie psy zaprzęgowe to jednak nie tylko siła i wytrzymałość, ale także umiejętność współpracy – zarówno z opiekunem bądź osobą, która je szkoli, jak i innymi czworonogami (nie wszyscy wiedzą, że w psim zaprzęgu może uczestniczyć nawet kilkanaście psiaków!). To doskonali towarzysze rodzin i „obrońcy” posesji – którzy wymagają potężnej dawki aktywności na co dzień (niezależnie od pory roku!).
Do nordyckich psów zaprzęgowych zaliczamy rasy takie jak:
Alaskan malamute – to jedna z najstarszych ras arktycznych, dobrze znana wielu z nas. Alaskany niegdyś świetnie spisywały się podczas ciągnięcia sań – a dziś odnajdują się zarówno w sporych rozmiarów domach, jak i niewielkich mieszkaniach. Choć ich rozmiar rzeczywiście nie należy do najmniejszych – zapewniając alaskanowi odpowiednią dawkę codziennego ruchu, jak najbardziej zadbamy o jego potrzeby! To pies o mocnej budowie ciała, gęstym, twardym włosie, o silnie rozwiniętym instynkcie łowieckim. Kocha sportową rywalizację, jest żywiołowy i nie wykazuje agresji, a co ważne dla osób posiadających dzieci – potrafi się z nimi dobrze „dogadywać”.
Canadian Eskimo Dog – czyli „kanadyjski pies eskimoski” – chociaż przez wielu z nas kojarzony jest z białego umaszczenia, może występować także w czarnej, czarno-białej, wątrobianej, rudej i szarej maści. Co możemy odczytać w nazwie rasy – kanadyjski pies eskimoski pochodzi z północy Kanady, gdzie niegdyś swoją umiejętnością ciągnięcia sań wspierał lokalną ludność (lnuitów) w życiu codziennym. Co ciekawe, canadian eskimo dog doskonale polował na foki i stróżował – osoby, decydujące się na przyjęcie canadiania pod swój dach, z całą pewnością powinny zdawać sobie sprawę, że bez zapewnienia mu codziennych, interesujących, a przede wszystkim intensywnych aktywności eskimoski pies kanadyjski może sam znaleźć sobie zajęcie i… zacząć łobuzować!
Pies grenlandzki – pies grenlandzki to jedna z tych ras, która wymaga doświadczonego opiekuna (ze względu na silny instynkt stadny i niezależny charakter). Pies grenlandzki jest duży i silny, ma skłonność do wybierania „ulubionego opiekuna”, a podczas zabawy – ze względu na swoją masywną budowę ciała – może nieumyślnie zrobić krzywdę (dlatego w przypadku posiadania psa grenlandzkiego w domu, w którym znajdują się dzieci – zawsze należy kontrolować przebieg ewentualnych aktywności). Podczas spacerów zaleca się stosowanie długiej linki – ze względu na skłonność psa grenlandzkiego do pogonią za kotami oraz ucieczkami za zapachem zwierzyny. Niestety, bardzo prawdopodobne jest to, że pies tej rasy nie zaakceptuje innego czworonoga w domu – szczególnie wtedy, kiedy jest on od niego mniejszy i delikatniejszy.
Samojed – kto z nas nie kojarzy tego białego, uroczego psa? Samojed to jedna z tych ras psów, które natychmiast ma się ochotę przytulić – aby jego bujna, puszysta sierść mogła zachować piękny wygląd na dłużej, konieczne jest przykładanie się do codziennej pielęgnacji pupila. Samojedy nie bez powodu uznawane są za jedne z najlepszych psów dla rodzin – mają serdeczny, przyjacielski charakter, są łagodne, nie mają też skłonności do agresji ani do pogoni za zwierzyną. To towarzyskie, radosne czworonogi, które z całą pewnością wynagrodzą nam regularne zabiegi pielęgnacyjne swoim oddaniem i częstą ochotą na pieszczoty z domownikami!
Siberian husky – doskonały pies do stróżowania? Siberian husky! Dzięki swojej chęci do pracy i zabawy, a przy tym doskonałej czujności – z powodzeniem sprawdzi się w roli stróża posesji. To łagodne psy o przyjacielskim, radosnym usposobieniu, które uwielbiają aktywności. Chociaż dorosłe osobniki – ze względu na duże podobieństwo do wilka – mogą budzić respekt, w rzeczywistości są niezwykle ufne i energiczne! Co ciekawe, siberiany potrafią być też niezależne – dlatego w przypadku, kiedy nie poznały jeszcze swojego miejsca w hierarchii rodziny bądź nie chcą być nam posłuszne, powinniśmy skontaktować się z doświadczonym behawiorystą, który pomoże nam wyszkolić tego pięknego psa o bujnej sierści.
Nordyckie psy myśliwskie – jakie psy wchodzą w skład tej sekcji?
Nordyckie psy myśliwskie to psiaki, które dawniej służyły nam – ludziom do polowań. Mają silny instynkt łowiecki – co oznacza, że na spacerach zawsze powinny być odpowiednio zabezpieczone – a dziś, prócz aktywności i zabawy, uwielbiają spędzać czas z domownikami. Nordyckie psy myśliwskie – podobnie jak nordyckie psy zaprzęgowe – ze względu na grubą sierść wymagają odpowiedniej pielęgnacji, a przede wszystkim regularności w wykonywaniu zabiegów mających na celu zachowanie ich wspaniałej szaty w jak najlepszym stanie! To silne, inteligentne psiaki, które – ze względu na swoją siłę fizyczną – powinny być szkolone od pierwszych miesięcy życia (tak, aby w późniejszym czasie nie martwić się czy pies będzie nam posłuszny czy też zechce zdominować swojego opiekuna).
Do nordycich psów myśliwskich zaliczamy rasy takie jak:
Elkhund czarny – chociaż psy tej rasy są prawieże niedostępne w Polsce, wielu z nas zachwyca się ich wyglądem i charakterem. Elkhund czarny wywodzi się od swojego „starszego brata” – elkhunda szarego, a czarna maść psa pozwalała niegdyś na szybsze dostrzeżenie go w śniegu (w trakcie polowania). To pies osiągający do 49 centymetrów w kłębie, ważący zwykle do 20 kilogramów. Co ciekawe, elkhund czarny może dożyć nawet 15 lat, a jego charakter najczęściej określa się jako „skłonny do dominacji”, „niezależny” oraz „aktywny” (jeśli nie zapewnimy naszemu pupilowi solidnego ruchu – może zacząć niszczyć nasze rzeczy!). Warto wiedzieć, że psiaki rasy elkhund prawdopodobnie nie zaakceptują innego czworonoga w domu – chyba, że pupile przebywały w domu na długo przed jego pojawieniem się.
Inne rasy zaliczane do nordyckich psów myśliwskich to:
- Elkhund szary
- Jämthund
- Karelski pies na niedźwiedzie
- Łajka rosyjsko-europejska
- Łajka wschodniosyberyjska
- Łajka zachodniosyberyjska
- Norrbottenspitz
- Norsk lundehund
- Szpic fiński
Nordyckie psy stróżujące i pasterskie – co warto wiedzieć o sekcji III?
Nordyckie psy stróżujące i pasterskie to doskonały wybór dla osób, które poszukują silnego, czujnego psa do opieki nad posesją. To czworonogi, które uwielbiają czas na dworze, aktywność oraz zabawy. Ze względu na solidną sierść – wymagają regularnej pielęgnacji. Jeśli chodzi o żywienie – nie różni się ono szczególnie od karmienia psów innych sekcji. W przypadku dużych, silnych, wymagających sporej ilości ruchu psów wspaniale może sprawdzić się BARF – dostarczający czworonogom nie tylko pożądanego białka, ale także cennych witamin i innych składników odżywczych.
Do nordyckich psów stróżujących i pasterskich możemy zaliczyć psy ras:
- Islandzki szpic pasterski
- Lapinporokoira
- Norsk buhund
- Suomenlapinkoira
- Svensk lapphund
- Västgötaspets
Dla kogo szpice europejskie?
Chociaż większość z nas może kojarzyć sekcję szpiców z powodu szpica miniaturowego (pomeraniana) – obejmuje ona znacznie więcej ras psów. Szpice odnajdą się zarówno w mieszkaniach, jak i domach – z singlem, parą czy dużą rodziną. To psiaki czujne, inteligentne, nieco szczekliwe – ze względu na swoją spostrzegawczość potrafią zauważyć każde niedociągnięcie swojego opiekuna (co oznacza, że – aby dobrze wychować szpica – powinniśmy wykazywać się niezwykłą konsekwencją). Szpice – podobnie jak inne psy zaliczane do V grupy FCI – posiadają efektowną sierść, za której wygląd i stan jesteśmy odpowiedzialni my, opiekunowie. Co ciekawe, szpice mogą być zarówno miniaturowe, małe, średnie, jak i duże – dzięki czemu możemy dobrać gabaryty psa pod swoje warunki (na przykład mieszkaniowe).
Rasy psów zaliczane do sekcji szpiców to:
- Szpic miniaturowy (pomeranian)
- Szpic niemiecki duży
- Szpic niemiecki średni
- Szpic niemiecki mały
- Szpic wilczy
- Szpic włoski
Szpice azjatyckie i rasy pokrewne – jakie to psy?
Szpice azjatyckie i rasy pokrewne to rodzime japońskie rasy – cechujące się dużą siłą fizyczną, odpornością na nawet najtrudniejsze warunki atmosferyczne, bujną, dającą im ciepło sierścią. Do ras jednej z sekcji V grupy FCI możemy zaliczyć czworonogi takie jak:
Psy ras pierwotnych – co to znaczy?
Psy ras pierwotnych – najprościej rzecz ujmując – to wszystkie te rasy psów, których materiał genetyczny najmniej różni się od genów wilka. Co ciekawe – powszechnie uważa się, że to właśnie te psy wywodzą się bezpośrednio od pierwszych psów domowych. To psy aktywne, sprawne fizyczne, nierzadko o arystokratycznym wyglądzie. Mają spory temperament i nietuzinkową ciekawość świata. Nie wszyscy wiedzą, że niektóre z nich nadal służą nam – ludziom do pomocy w polowaniach. Rasy, które uznajemy za pierwotne to:
- Basenji
- Canaan dog
- Pies faraona
- Nagi pies meksykański
- Nagi pies peruwiański
Jakie rasy zaliczamy do pierwotnych psów myśliwskich?
Pierwotne psy myśliwskie to psy posiadające cechy doskonale sprawdzając się podczas polowań – silny instynkt łowiecki, czujność, umiejętność skoncentrowania się na celu. To pupile aktywne, lubiące zabawy, potrafiące „pokazać pazurki”. Większości ras pierwotnych nie bez powodu zaleca się szkolenia – ze względu na chęć dominacji psiaków, ich niezależność, siłę i samodzielność. Jeśli jesteś doświadczonym opiekunem – być może poradzisz sobie z rasami zaliczanymi do psów w typie pierwotnym, jednak w innym przypadku warto poradzić się profesjonalisty! Jakie psy wchodzą w skład ostatniej sekcji V grupy FCI? To rasy takie jak:
- Cirneco dell’Etna
- Podenco kanaryjski
- Podenco z Ibizy
- Podengo portugalski
- miniaturowy
- średni
- duży
- Taiwan dog
- Thai ridgeback
A Ty, miałeś / aś do czynienia ze szpicami i psami w typie pierwotnym?
